Γνωρίζετε ότι…

• Με το νομοσχέδιο για τις ανώνυμες εταιρείες, που κατατέθηκε στη Βουλή, προβλέπεται ότι η ανάληψη ομολογιακού δανείου από ένα πρόσωπο ή η συγκέντρωση όλων των ομολογιών σε έναν ομολογιούχο, καθώς και η ενσωμάτωση του δανείου σε μία ομολογία δεν αίρουν τον χαρακτήρα του δανείου ως ομολογιακού. Ετσι, ξεκαθαρίζει πλέον οριστικά το τοπίο σχετικά με την έννοια των ομολογιακών δανείων, για τα οποία έχουν εφαρμογή οι φορολογικές απαλλαγές του άρθρου 14 του ν. 3156/2003 (απαλλαγή από τέλη χαρτοσήμου κ.λπ.). Μέχρι σήμερα με την προηγούμενη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η έκδοση «ομολογιακού δανείου» που αποτελείται από μία μόνο ομολογία δεν είναι επιτρεπτή (Γνωμ. ΝΣΚ 43/2018).

• Δεν αποτελούν «συμπληρωματικά στοιχεία» ικανά να οδηγήσουν σε 10ετή παραγραφή, αναφορικά με χρήσεις μέχρι 31.12.2013, όσα προέκυψαν εντός της αρχικής πενταετίας και είτε αγνοήθηκαν ή δεν ελήφθησαν προσηκόντως υπόψη από τη φορολογική αρχή, σύμφωνα με πρόσφατη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Ωστόσο, η πενταετής παραγραφή μπορεί να παρατείνεται κατά ένα έτος εάν τα «συμπληρωματικά στοιχεία» περιήλθαν σε γνώση της φορολογικής αρχής εντός του τελευταίου έτους της αρχικής πενταετίας. Σύμφωνα με το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, η παραπάνω ετήσια παράταση της προθεσμίας παραγραφής δεν έρχεται σε αντίθεση με τις συνταγματικές αρχές της ασφάλειας δικαίου και της προστατευόμενης εμπιστοσύνης του διοικούμενου (Γνωμ. ΝΣΚ 89/2018).

• H πρακτική των διαδοχικών παρατάσεων του χρόνου παραγραφής δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή ούτε σε υποθέσεις φόρου κληρονομιών, ασχέτως εάν για έτη πριν από το 2015 έχουν ισχύ ειδικότερες διατάξεις παραγραφής (ΣτΕ 170/2018). Ως γνωστόν, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματική την πρακτική των διαδοχικών παρατάσεων του χρόνου παραγραφής των φορολογικών αξιώσεων του Δημοσίου ως αντίθετη με τη συνταγματική αρχή της ασφάλειας δικαίου (ΣτΕ 1738/2017). Επισημαίνεται ότι για υποθέσεις που υπάγονται στον φόρο κληρονομιών και ανάγονται σε χρήσεις πριν από το 2015, η παραγραφή ορίζεται δεκαετής εάν έχει υποβληθεί ανακριβής δήλωση και δεκαπενταετής επί παράλειψης δήλωσης ολόκληρης ή μέρους της περιουσίας που αποκτήθηκε.

• H φορολογική αρχή έχει δικαίωμα να προβεί σε επανέλεγχο χρήσης, όταν με δικαστική απόφαση ακυρώθηκε προηγούμενη πράξη της για το ίδιο φορολογικό έτος, ακόμη και όταν η υπόθεση δεν αναπέμπεται ρητά σε επανέλεγχο. Αλλά μόνο εφόσον η φορολογική αρχή ενεργεί μέσα στον χρόνο της προθεσμίας παραγραφής του σχετικού δικαιώματός της, δηλαδή εντός της προβλεπόμενης πενταετίας (ΔΕφΑθ 785/2018).

• Μέχρι 31/12/2019 πρέπει να ενσωματωθεί στο εσωτερικό μας δίκαιο η νέα οδηγία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο πλαίσιο της δράσης κατά της φοροαποφυγής και του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού. Οι διασυνοριακοί φορολογικοί σχεδιασμοί θα πρέπει να γνωστοποιούνται από τους φορολογικούς συμβούλους στις αρμόδιες φορολογικές αρχές και στη συνέχεια θα ανταλλάσσονται αυτόματα μεταξύ των κρατών-μελών μέσω κεντρικής βάσης δεδομένων.

• Προϋπόθεση για την εφαρμογή των διατάξεων περί ελεγχόμενων αλλοδαπών εταιρειών (CFC Rules) είναι έστω μία κατηγορία παθητικού εισοδήματος της αλλοδαπής εταιρείας να προέρχεται σε ποσοστό άνω του 50% από συναλλαγές με συνδεδεμένες επιχειρήσεις. Σε περίπτωση εφαρμογής των κανόνων, το μη διανεμηθέν εισόδημα του αλλοδαπού νομικού προσώπου, κατά το μέρος που αναλογεί στον φορολογούμενο, φορολογείται στην Ελλάδα. Τα παραπάνω καταλαμβάνουν και εισοδήματα από κινητά περιουσιακά στοιχεία (π.χ. εμπορεύματα).

• Είναι επιτρεπτή η χορήγηση δανείων από θυγατρική σε μητρική εταιρεία, εφόσον τελούν σε ενοποίηση χρηματοοικονομικών καταστάσεων και έχουν ακολουθηθεί οι απαραίτητες διαδικασίες που προβλέπει το εταιρικό δίκαιο. Η δυνατότητα αυτή υπάρχει ακόμη και όταν η μητρική εταιρεία έχει την έδρα της σε άλλο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και, επομένως, η ενοποίηση γίνεται εκτός Ελλάδος. Ζήτημα προς διευκρίνιση τίθεται μόνο στην περίπτωση που η ενοποίηση δεν είναι υποχρεωτική, αλλά προαιρετική. Σε περίπτωση μη ενοποίησης, τότε η απαγόρευση είναι απόλυτη και η χορήγηση δανείου δεν είναι επιτρεπτή ακόμη και έπειτα από έγκριση της γενικής συνέλευσης.

• Εταίροι Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας (ΙΚΕ) μπορούν να μη μετέχουν ή να μετέχουν περιορισμένα στα κέρδη ή στο προϊόν της εκκαθάρισης της εταιρείας για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τη δεκαετία. Προϋπόθεση για την εγκυρότητα μιας τέτοιας συμφωνίας είναι αυτή να προβλέπεται ρητά στο καταστατικό.

Προκειμένου η παραπάνω ρύθμιση να μην παραβιάζει τη γενική αρχή της ίσης μεταχείρισης των εταίρων, θα πρέπει ο εταίρος, που αποστερείται τα εταιρικά του κέρδη, να αντλεί με άλλο τρόπο οφέλη από την εταιρεία. Αντίστοιχα, εταίροι ΙΚΕ δικαιούνται να λαμβάνουν πρόσθετα κέρδη για μια δεκαετία, εφόσον έχουν να επιδείξουν κάποια πρόσθετη συνεισφορά στην εταιρεία.

ΠΗΓΗ: Grant Thornton/kathimerini.gr