Ηνωμένο Βασίλειο: Πιθανή διάσπαση ακόμη και μετά το σκωτσέζικο «όχι»

Μπορεί πράγματι το ζήτημα της ανεξαρτησίας της Σκωτίας να διευθετήθηκε «για μια γενιά», όπως το έθεσε ο Βρετανός πρωθυπουργός David Cameron, μετά και την απόφαση των Σκωτσέζων να πουν «όχι» στην απόσχιση με διαφορά 55 προς 45% στο δημοψήφισμα της 18ης Σεπτεμβρίου.

Αλλά η εκστρατεία για το δημοψήφισμα είναι πιθανό να αφήσει πίσω της ένα λιγότερο ηνωμένο… Ηνωμένο Βασίλειο. Ακόμη και πριν καταμετρηθούν όλες οι ψήφοι, ο Cameron καλούνταν να απαντήσει σε αιτήματα για μεγαλύτερη αυτονομία και δημοσιονομική εξουσία από την Αγγλία, τη Βόρεια Ιρλανδία και την Ουαλία. Υπήρχαν επίσης εκκλήσεις μέσα στο ίδιο του το κόμμα για περιορισμό των επιδοτήσεων του Λονδίνου προς τη Σκωτία.

«Η απόρριψη της ανεξαρτησίας είναι μόνο η αρχή ενός ευρύτερου διαλόγου σχετικά με το μέλλον του πολιτικού συστήματος του Ηνωμένου Βασιλείου», δήλωσε ο αναλυτής Adrian Rogstad της IHS Global Insight στο Λονδίνο. «Στο τέλος οι υποσχέσεις για μεγαλύτερη εξουσία στη Σκωτία θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια διαδικασία ομοσπονδιοποίησης».

Στην πορεία προς το δημοψήφισμα, ο Cameron υποσχέθηκε να δώσει στο κοινοβούλιο της Σκωτίας ενισχυμένες εξουσίες για τη φορολογία, τις δαπάνες και την κοινωνική πολιτική. Αυτό εξόργισε τα μέλη του Συντηρητικού Κόμματός του, επειδή οι Σκωτσέζοι του βρετανικού κοινοβουλίου θα είναι σε θέση να ψηφίζουν για νόμους που επηρεάζουν μόνο την Αγγλία. «Για πολύ καιρό τα δικαιώματα και τα συμφέροντα 55 εκατομμυρίων Άγγλων υποτάσσονταν στις φωνές 4,5 εκατομμυρίων Σκωτσέζων», έγραψε στην ιστοσελίδα του ο βουλευτής των Συντηρητικών James Gray. «Αυτό πρέπει να σταματήσει».

Μια έρευνα που έγινε στα μέλη του βρετανικού κοινοβουλίου την ημέρα του δημοψηφίσματος διαπίστωσε ότι το 65% τάσσεται υπέρ της  αναμόρφωσης μιας φόρμουλας που χρησιμοποιείται για τη διανομή κρατικών ενισχύσεων προς τη Σκωτία, η οποία εγγυάται πλέον ανά Σκωτσέζο 1,623 περισσότερες λίρες ($ 2,670) από ό, τι στο υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.

Στην πρώτη του δημόσια δήλωση μετά την ψηφοφορία, ο Cameron ανακοίνωσε τη σύσταση μιας επιτροπής που θα προτείνει τις συνταγματικές αλλαγές που θα μειώσουν τη δύναμη των μη Άγγλων βουλευτών πάνω σε τέτοιες νομοθεσίες. «Πρέπει και τα εκατομμύρια των φωνών της Αγγλίας να ακουστούν» είπε.

Άλλοι ζητούν περισσότερες σαρωτικές αλλαγές. Ο Nigel Farage, ο ηγέτης του αντι-Ευρωπαϊκού Κόμματος Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου, οργάνωσε την προηγούμενη εβδομάδα μια συνέντευξη Τύπου μπροστά από ένα γραμματοκιβώτιο στο Λονδίνο από όπου ταχυδρόμησε επιστολές προς τους 59 Σκωτσέζους της Βουλής των Κοινοτήτων, ζητώντας τους να παραιτηθούν από το δικαίωμά τους να συζητούν ή να ψηφίζουν για θέματα που αφορούν μόνο την Αγγλία. Ο Farage έχει κάνει έκκληση για πλήρη συνταγματική αναμόρφωση προκειμένου να αποκατασταθεί η ισορροπία εντός του Κοινοβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των ημερών που υπολογίζονται για αγγλικά μόνο ζητήματα.

Η εκστρατεία στην Σκωτία έχει επίσης ανανεώσει τις εκκλήσεις για μεγαλύτερη αυτονομία στην Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία. «Η Ουαλία χρειάζεται να έχει το λόγο πάνω σε στο ζήτημα της φορολογίας, την αστυνόμευση, το σιδηρόδρομο, τα μεγάλα ενεργειακά έργα και πολλά άλλα», δήλωσε μετά το δημοψήφισμα η Kirsty Williams, που ηγείται του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος. Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, ενώ αντιτίθενται στην ανεξαρτησία της Σκωτίας, έχουν δηλώσει ότι τάσσονται υπέρ ενός «ομοσπονδιακού Ηνωμένου Βασιλείου» στο οποίο η άμυνα και η  εξωτερική πολιτική θα καθορίζονται στο Westminster, αλλά οι περισσότερες άλλες εξουσίες θα δίνονται στα εθνικά κοινοβούλια.

Ένα ομόσπονδο Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τις εντάσεις στην Ιρλανδία μεταξύ των προτεσταντών, που θέλουν να παραμείνουν μέρος της ένωσης και των Καθολικών που θέλουν την ανεξαρτησία και στενότερους δεσμούς με την Ιρλανδία. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει «αλλάξει για πάντα», λόγω του δημοψηφίσματος στη Σκωτία, δήλωσε στο BBC ο Gerry Adams, ηγέτης του κόμματος Sinn Fein που τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας. «Το Λονδίνο πρέπει να τηρήσει τις υποσχέσεις του –και προς την Ιρλανδία», είπε.

Ενώ οι επενδυτές και οι ηγέτες των επιχειρήσεων αισθάνθηκαν ανακούφιση από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, η προοπτική ενός ομόσπονδου Ηνωμένου Βασιλείου τούς καθιστά σαφώς πιο νευρικούς. Μεταξύ αυτών που φοβούνται: ένα πιο πολύπλοκο φορολογικό καθεστώς που θα αυξήσει το κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας και θα αποθαρρύνει τις ξένες επενδύσεις. Ο κατακερματισμός της πολιτικής εξουσίας «δεν θα πρέπει να υπονομεύσει τη δύναμη της ενιαίας εσωτερικής αγοράς», είπε ο John Cridland, επικεφαλής της Συνομοσπονδίας της Βρετανικής Βιομηχανίας. Κάλεσε τους συμπατριώτες του να εργαστούν μαζί για να σβήσουν τα «ανεξήτιλα σημάδια» της εκστρατείας.

Πηγή: capital.gr