O ασιατικός ανταγωνισμός βουλιάζει τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία

H Κίνα αποτελεί την τελευταία ελπίδα για τα ημιθανή ναυπηγεία της Ευρώπης. Με τον ηχηρό αυτό τίτλο, εκτενές ρεπορτάζ του Bloomberg σκιαγραφεί την παρακμή ενός κλάδου που γνώρισε δόξες, αλλά ελλείψει επενδύσεων δεν άντεξε στον ανταγωνισμό από τα ναυπηγεία των χωρών της Ασίας. Κινεζικοί όμιλοι εξαγοράζουν ευρωπαϊκά ναυπηγεία ή μερίδια σε ευρωπαϊκά λιμάνια, με πιο αντιπροσωπευτικές περιπτώσεις το λιμάνι του Πειραιά και το Ρότερνταμ της Ολλανδίας.

Ενδεικτική περίπτωση που αναφέρει το Bloomberg είναι το ναυπηγείο στο λιμάνι της πόλης Πούλα στην Κροατία. Στη μεγαλύτερη άνθησή του, στη διάρκεια της κομμουνιστικής περιόδου, απασχολούσε πάνω από 8.000 εργαζομένους. Σήμερα έχουν απομείνει μόλις 1.600, οι περισσότεροι από τους οποίους απεργούν. Η κροατική κυβέρνηση απέρριψε προσφάτως σχέδιο διάσωσης του ναυπηγείου, που θα προϋπέθετε δαπάνες ύψους 1,1 δισ. δολαρίων. Ετσι, ένα ναυπηγείο που κάποτε αναλάμβανε τα πλοία του ναυτικού της Αυστροουγγαρίας εναποθέτει πλέον τις ελπίδες στην κινεζική China Shipbuilding Industry Corp. Μετά τη συνάντηση που είχε αντιπροσωπεία του με τον πρωθυπουργό της Κροατίας, ο κινεζικός όμιλος ανακοίνωσε ότι «εξετάζει σοβαρά» την εξαγορά του.

Μιλώντας στο Bloomberg ο επικεφαλής του εργατικού συνδικάτου του ναυπηγείου χαρακτήρισε παράδοξο το ότι, τώρα που η Κροατία είναι ανεξάρτητη χώρα, η κυβέρνηση ενδέχεται να κλείσει το ναυπηγείο που έδινε δουλειά σε χιλιάδες εργάτες επί εποχής Γιουγκοσλαβίας και κομμουνισμού. Ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου στον οποίο ανήκουν τα ναυπηγεία της Πούλα και το κροατικό λιμάνι Ριγιέκα υπολογίζει πως χρειάζονται τουλάχιστον 80 εκατ. ευρώ για να παραταθεί η λειτουργία της εταιρείας του επί έξι μήνες, να πληρώσει τους απεργούς και να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των πελατών της. Οπως επισημαίνουν οι συντάκτες του Bloomberg, η μοίρα τού εν λόγω ναυπηγείου οφείλεται μερικώς σε κακοδιαχείριση, αλλά κυρίως στο ότι το κράτος παραχώρησε το μερίδιό του το 2013, οπότε η χώρα προσχώρησε στην Ε.Ε.

Η Πούλα αντανακλά την κακοδαιμονία των ευρωπαϊκών ναυπηγείων που γονάτισαν από τον ανταγωνισμό της Ασίας. Η παραγωγή πετρελαιοφόρων και πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων έχει μεταφερθεί σε Νότια Κορέα, Κίνα και Ιαπωνία και τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία αναγκαστικά περιορίζονται σε πολυτελείς θαλαμηγούς, κρουαζιερόπλοια, θαλάσσιες πλατφόρμες και σκάφη ωκεανογραφίας. Στο Γκντανσκ, την ιστορική πόλη της Πολωνίας από όπου ξεκίνησε το κίνημα «Αλληλεγγύη», το εμβληματικό ναυπηγείο έχει στραφεί στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες και κατασκευάζει εξοπλισμό για υπεράκτιες εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών.

Οπως τονίζει ο Κρίστοφερ Τίτγκατ, γενικός γραμματέας της ένωσης ναυπηγείων και εξοπλισμού θαλάσσιων μεταφορών που έχει έδρα στις Βρυξέλλες, οι κυβερνήσεις των χωρών της Ασίας έχουν διαφορετική νοοτροπία από την Ε.Ε. Θεωρούν στρατηγικής σημασίας τον κλάδο των ναυπηγείων και ευχαρίστως διοχετεύουν χρήματα του κράτους για να τον στηρίξουν. Οσο δεν αλλάζει η κατάσταση, θα κλείνουν κι άλλα ευρωπαϊκά ναυπηγεία ή θα περιέρχονται στον έλεγχο κινεζικών βιομηχανιών. Η κινεζική επέλαση είναι εντονότατη στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, καθώς κινεζικές επιχειρήσεις οικοδομούν αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη γέφυρα της Κροατίας, ενώ έχουν εξαγοράσει το μεγαλύτερο ορυχείο και τη μεγαλύτερη βιομηχανία χάλυβα της Σερβίας. Μιλώντας στους δημοσιογράφους του Bloomberg, ο Τίτγκατ εκφράζει την ελπίδα «πως θα υπάρξει αφύπνιση στην Ευρώπη και θα γίνει αντιληπτό ότι είναι καιρός να κάνουμε κάτι».

Πηγή: kathimerini.gr