Εργασιακό νομοσχέδιο: Διαφάνεια, ηλεκτρονική ψήφος, λιγότερα συνδικαλιστικά προνόμια

Ριζικές παρεμβάσεις στην οργάνωση και λειτουργία του συνδικαλιστικού κινήματος και σε έναν «εμβληματικό» νόμο που ψηφίστηκε το 1982, τον νόμο 1264, με τίτλο «Για τον εκδημοκρατισμό του συνδικαλιστικού κινήματος και την κατοχύρωση των συνδικαλιστικών ελευθεριών των εργαζομένων», προβλέπει το σχέδιο νόμου για τα εργασιακά που προωθεί η κυβέρνηση.

Οι περισσότερες από τις προωθούμενες διατάξεις αποτελούν «αιτία πολέμου» για τα συνδικάτα. Στον αντίποδα, ο αρμόδιος υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης δηλώνει αποφασισμένος να προχωρήσει σε αλλαγές που τις χαρακτηρίζει «αναγκαίες» για τη λειτουργία ενός σύγχρονου, αποτελεσματικού αλλά και με διαφάνεια συνδικαλιστικού κινήματος. Μεταξύ των αλλαγών, περιλαμβάνεται η πλήρης καταγραφή των συνδικαλιστών οργανώσεων, μέσω της εγγραφής τους σε ένα ενιαίο μητρώο, η εξ αποστάσεως συμμετοχή στις γενικές συνελεύσεις και η δυνατότητα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για τη διεξαγωγή ή όχι απεργιακής κινητοποίησης, μείωση των προβλεπόμενων αδειών αλλά και περιορισμό των λεγόμενων «συνδικαλιστικών προνομίων».

Αναλυτικά, το σχέδιο νόμου που παραμένει σε δημόσια διαβούλευση περιλαμβάνει τις εξής αλλαγές:

• Προβλέπεται η εγγραφή κάθε συνδικαλιστικής οργάνωσης, όχι πλέον στα βιβλία του αρμόδιου Πρωτοδικείου, αλλά στο Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε.). Ταυτόχρονα, προβλέπεται η διαδικασία ψηφιακής υποβολής των απαιτούμενων εγγράφων, η οποία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση, τόσο για την ολοκλήρωση της διαδικασίας σύστασης μιας συνδικαλιστικής οργάνωσης, όσο και για την ουσιαστική λειτουργία της, όπως η ικανότητα για συλλογικές διαπραγματεύσεις και κατάρτιση συλλογικών συμβάσεων, νόμιμη κήρυξη απεργίας κλπ. Σύμφωνα με τον δικηγόρο – εργατολόγο Γιάννη Καρούζο, η συγκεκριμένη πρόβλεψη δημιουργεί ζητήματα αντισυνταγματικότητας, αφού αναλογικά η αποστέρηση ενός θεμελιώδους δικαιώματος της συνδικαλιστικής δράσης, όπως αυτό της συλλογικής διαπραγμάτευσης ή απεργίας, δεν μπορεί να συνδέεται με τυπικούς περιορισμούς φαλκίδευσης των εν λόγω δικαιωμάτων και να θίγει τον πυρήνα της ικανότητάς της.

• Καταργείται η θεώρηση των βιβλίων των συνδικαλιστικών οργανώσεων από το Πρωτοδικείο και προβλέπεται η ψηφιακή τήρησή τους.

• Προβλέπεται πλέον η δυνατότητα κάθε μέλους συνδικαλιστικής οργάνωσης να συμμετέχει εξ αποστάσεως στις γενικές συνελεύσεις.

• Ορίζεται πως κάθε μέλος δικαιούται να ψηφίζει στις γενικές συνελεύσεις εξ αποστάσεως. Το καταστατικό, προς διασφάλιση του σχετικού δικαιώματος, πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις που να προβλέπουν τους τρόπους της εξ αποστάσεως ψήφου. Ζήτημα προκύπτει, όπως επισημαίνει ο κ. Καρούζος, αν στο μεταξύ, από της δημοσιεύσεως του νόμου και μέχρι τη σχετική τροποποίηση των καταστατικών των σωματείων, χρειάζεται να γίνουν οι σχετικές διαδικασίες ή και εκλογές.

• Ειδικά για την κήρυξη απεργίας, προβλέπεται ρητά η απαγόρευση λήψης τέτοιας απόφασης, σε περίπτωση που δεν παρέχεται στα μέλη η «πραγματική» δυνατότητα εξ αποστάσεως συμμετοχής στη γενική συνέλευση και ψήφου σε όποιο μέλος το επιθυμεί.

• Ειδικά για την ανάδειξη των οργάνων διοίκησης των συνδικαλιστικών οργανώσεων προβλέπεται πως η ψηφοφορία θα γίνεται είτε διά φυσικής παρουσίας είτε ηλεκτρονικά εξ αποστάσεως, με διασφάλιση και στις δύο περιπτώσεις της ταυτοπροσωπίας των ψηφοφόρων.

• Καταργείται η διαδικασία ενώπιον των επιτροπών προστασίας συνδικαλιστικών στελεχών, οι οποίες αποφαίνονταν, πριν από την απόλυση συνδικαλιστών, για την ύπαρξη ή μη συγκεκριμένων λόγων που επέτρεπαν τη λύση της σύμβασης.

• Αντιθέτως πλέον δεν απαγορεύεται η απόλυση συνδικαλιστών, κατά τη διάρκεια της θητείας τους και ένα χρόνο μετά τη λήξη της, όταν συντρέχει σπουδαίος λόγος.

• Μειώνεται κατά 2 μέλη ο αριθμός των προστατευόμενων από απόλυση μελών των διοικήσεων των συνδικαλιστικών οργανώσεων.

• Επιτρέπεται πλέον η μετάθεση των προστατευόμενων συνδικαλιστικών στελεχών αν αυτή είναι απολύτως αναγκαία, ή επιβάλλεται από λόγους προστασίας της υγείας.

• Προβλέπεται το δικαίωμα κάθε σωματείου να έχει ιστότοπο στο Διαδίκτυο ή στο εσωτερικό ηλεκτρονικό δίκτυο της εργοδοτικής επιχείρησης.

• Ορίζεται υποχρέωση του συνδικαλιστικού στελέχους που επιθυμεί να κάνει χρήση συνδικαλιστικής άδειας, για έγγραφη ενημέρωση του εργοδότη, καθώς και οι λεπτομέρειες της σχετικής διαδικασίας.

Απεργία με προειδοποίηση και προσωπικό ασφαλείας

Σημαντικές αλλαγές έρχονται και όσον αφορά τη διαδικασία κήρυξης απεργίας, καθώς διευκρινίζονται οι διαδικασίες προαναγγελίας της κινητοποίησης, ακόμη κι αν πρόκειται για ολιγόωρη στάση εργασίας, προωθείται η υποχρέωση των συνδικαλιστών να διαφυλάσσουν το δικαίωμα του εργαζομένου να μη συμμετέχει στην απεργία και ορίζεται λειτουργία των επιχειρήσεων κοινής ωφελείας τουλάχιστον κατά το 1/3 της παρεχόμενης υπηρεσίας.  Αναλυτικά, με το προωθούμενο σχέδιο νόμου ορίζονται τα εξής:

– Η τουλάχιστον 24 ώρες πριν από την απεργία προειδοποίηση του εργοδότη απαιτείται και για τις ολιγόωρες στάσεις εργασίας. Η προειδοποίηση πρέπει να είναι έγγραφη, να επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή στον εργοδότη ή στους εργοδότες που αφορά και να περιλαμβάνει την ημέρα και ώρα έναρξης και λήξης της απεργίας, τη μορφή αυτής, τα αιτήματα της απεργίας και τους λόγους που τα θεμελιώνουν.

– Προβλέπεται η υποχρέωση της συνδικαλιστικής οργάνωσης που κηρύσσει απεργία, να προστατεύει το δικαίωμα των εργαζομένων, που δεν συμμετέχουν στην απεργία, να προσέρχονται και να αποχωρούν ελεύθερα και ανεμπόδιστα από την εργασία τους και να παρέχουν αυτήν χωρίς εμπόδιο και ιδίως χωρίς την άσκηση σωματικής ή ψυχολογικής βίας εις βάρος τους από οποιονδήποτε. Σε περίπτωση παραβίασης αυτής της υποχρέωσης, η απεργία μπορεί να διακοπεί με δικαστική απόφαση.

– Συγκεκριμενοποιείται το ποσοστό (τουλάχιστον 1/3 της συνήθως παρεχόμενης υπηρεσίας) που συνιστά το προσωπικό ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας, ήτοι το ελάχιστο ποσοστό του προσωπικού που απαιτείται για την αντιμετώπιση στοιχειωδών αναγκών του κοινωνικού συνόλου, κατά τη διάρκεια της απεργίας, στις επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφελείας, η λειτουργία των οποίων έχει ζωτική σημασία για την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου.

– Προβλέπεται η απαγόρευση κήρυξης απεργίας χωρίς να έχει προηγουμένως καθοριστεί το προσωπικό ασφαλείας και, όπου απαιτείται, το προσωπικό στοιχειώδους λειτουργίας ή χωρίς να τεθεί πραγματικώς (όπως αναφέρεται στη σχετική διάταξη) στη διάθεση του εργοδότη το προσωπικό αυτό.

Πηγή: kathimerini.gr